Hoe word je advocaat?

Voor veel rechtenstudenten is advocaat worden het ultieme doel. Het is een beroep met aanzien, verantwoordelijkheid en veel variatie. Tegelijkertijd is de weg naar de advocatuur minder vanzelfsprekend dan sommige studenten denken. Het traject bestaat uit duidelijke stappen, maar ook uit belangrijke keuzes die je toekomst bepalen. In dit artikel lees je precies hoe je advocaat wordt, van je eerste studiejaar tot het moment waarop je wordt beëdigd door de rechtbank.

1. De basis: Je studiepad richting de advocatuur

De eerste stap richting de advocatuur begint aan de universiteit. Om advocaat te worden, moet je een universitaire opleiding rechtsgeleerdheid volgen. De bachelor duurt drie jaar en vormt de inhoudelijke basis voor alles wat je later gaat doen. Je komt in aanraking met privaatrecht, strafrecht, bestuursrecht en staatsrecht. Tijdens deze jaren ontdek je welke rechtsgebieden je liggen en welke richting je eventueel later wilt kiezen.

Veel studenten beseffen pas tijdens hun bachelor dat de advocatuur meer vraagt dan goede cijfers. Vaardigheden zoals analytisch denken, helder schrijven, samenwerken en nieuwsgierigheid zijn minstens zo belangrijk. Wie in de bachelor al actief is in commissies, studieverenigingen of juridisch relevante nevenactiviteiten, bouwt meteen aan een profiel dat later in het sollicitatieproces helpt.

2. Civiel effect: het verplichte toegangsbewijs

Na de bachelor volgt de master. Wie advocaat wil worden, moet een master kiezen die civiel effect geeft. Dat betekent dat de opleiding voldoet aan de eisen die nodig zijn om toegelaten te worden tot de beroepsopleiding advocaten.

Masters die vaak civiel effect bevatten zijn civiel recht, ondernemingsrecht, arbeidsrecht, strafrecht en sommige gespecialiseerde privaatrechtelijke richtingen. Het is verstandig om dit vooraf te controleren, want een master zonder civiel effect betekent dat je aanvullende vakken moet volgen voordat je aan de advocatenopleiding mag beginnen.

3. Solliciteren als advocaat-stagiair: het belangrijkste moment

Het sollicitatieproces bepaalt in grote mate waar je juridische carrière begint. De stap naar een advocatenkantoor is vaak een van de meest competitieve momenten in je loopbaan. Kantoren letten niet alleen op je cijfers, maar vooral op je motivatie en je potentieel als beginnend advocaat. Misschien nog belangrijker: of jij past binnen de cultuur en stijl van het kantoor.

Het proces begint meestal met een cv en motivatiebrief, gevolgd door één of twee gesprekken. Grote kantoren werken vaak met assessments waarin je juridische vragen, logische puzzels of schrijfopdrachten krijgt. Bij andere kantoren draait het vooral om persoonlijkheid en een klik met het team.

Belangrijk om te weten is dat kantoren vaak maanden vooruit selecteren. Veel studenten beginnen te laat met solliciteren, waardoor kansen worden gemist. Het is verstandig om al vroeg in je master te oriënteren en eventueel begeleiding te zoeken. Legal Talents helpt je hierbij, zodat je direct bij de juiste kantoren terechtkomt.

4. De advocatenstage: drie jaar leren, werken en groeien

Zodra je bent aangenomen, start de driejarige advocatenstage. Dit is een intensieve periode waarin je volledig meedraait als advocaat, maar tegelijkertijd wordt opgeleid. Je werkt in een sectie, wordt begeleid door een patroon en volgt de verplichte beroepsopleiding. Die opleiding bestaat uit praktische trainingen, vaardigheidsmodules en theoretische vakken. Je leert pleiten, onderhandelen, analyseren en strategisch denken.

Tijdens de stage ontwikkel je je van beginnend jurist tot zelfstandig advocaat. In het eerste jaar ligt de nadruk op het begrijpen van dossiers en het schrijven van stukken. In het tweede jaar krijg je meer verantwoordelijkheid, ga je zelfstandiger werken en krijg je complexere zaken. In het derde jaar werk je vaak al volledig zelfstandig en kun je cliënten zelfstandig te woord staan.

De advocatenstage staat bekend om de intensiteit, maar ook om de snelle ontwikkeling. Vrijwel iedere advocaat kijkt later terug op deze periode als de fase waarin de meeste groei plaatsvond.

5. Begeleiding door een patroon

Elke advocaat-stagiair krijgt een patroon toegewezen: een ervaren advocaat die verantwoordelijk is voor jouw ontwikkeling. De relatie tussen stagiair en patroon is belangrijk. Je bespreekt je stukken, je voortgang, je werkstijl en de zaken die je oppakt. Een goede patroon daagt je uit, geeft eerlijke feedback en leert je hoe je juridisch denken toepast in de praktijk.

De kwaliteit van je patroon bepaalt voor een groot deel hoe snel je groeit. Daarom is het verstandig om tijdens het sollicitatieproces te letten op hoe kantoren met begeleiding omgaan.

6. De beëdiging: het officiële moment

Na drie jaar stage en het succesvol afronden van de beroepsopleiding, volgt het moment waar veel jonge advocaten naar uitkijken: de beëdiging. Tijdens een zitting bij de rechtbank leg je de eed of belofte af. Vanaf dat moment ben je officieel advocaat. Het is een ceremonieel, maar ook persoonlijk moment dat de afronding vormt van een intensieve en leerzame periode.

7. Doorgroeien binnen een advocatenkantoor

Na beëdiging stroom je door tot advocaat-medewerker. Vanaf dat moment bouw je verder aan je carrière. Afhankelijk van je kantoor kun je doorgroeien tot senior medewerker, counsel of zelfs partner. De snelheid waarmee je groeit hangt af van je prestaties, specialisatie en de structuur van het kantoor.

Sommige advocaten blijven hun hele carrière binnen de advocatuur. Anderen maken na enkele jaren de overstap naar bedrijf, overheid of consultancy. Een achtergrond als advocaat vormt in vrijwel alle juridische rollen een sterke basis.

8. Wat maakt advocaat worden de moeite waard?

Advocaat worden is intensief, maar ook bijzonder waardevol. Je werkt aan zaken die er écht toe doen, helpt cliënten die jouw expertise nodig hebben en leert sneller dan in vrijwel ieder ander juridisch beroep. De combinatie van inhoudelijke uitdaging, strategisch denken en persoonlijke groei maakt het een carrièrepad dat je veel geeft — zowel professioneel als persoonlijk.

Conclusie

Advocaat worden is een traject dat bestaat uit duidelijke stappen: de juiste studie, een master met civiel effect, solliciteren bij een passend kantoor, drie jaar stage en de beroepsopleiding afronden. Maar naast deze formele stappen draait het vooral om doorzettingsvermogen, motivatie, nieuwsgierigheid en de bereidheid om veel te leren.

👉 Ben je student of starter?

Stuur je cv naar storm@legal-talents.nl. Wij helpen je gratis op weg naar jouw eerste baan in de advocatuur.

👉 Legal talent nodig?

Op zoek naar juridisch talent? Plan een gesprek via storm@legal-talents.nl.